Có chừng hai năm nay, bỗng dưng tôi có một biệt danh rất vui là Minh Trang bánh giò.
Ngẫm nghĩ lại có phần quá sá là đúng.
Câu chuyện bắt đầu từ khi tôi đọc xong cuốn Đất Anh Em của nhà văn Trà Lũ. Ông có biệt tài viết tạp ghi với lời văn dí dõm, sinh động, lôi cuốn người đọc. Rồi khi tôi đọc tiếp tới cuốn Đất Yêu Thương ( cái ông này cứ chữ Đất đầu câu…) lần đến trang 196 có đoạn…
…Khi anh John đọc diễn văn xong thì chị Ba Biên Hòa tặng cụ lễ vật, một khay bánh giò. Bánh gốc bắc kỳ còn nóng hổi. Ai ăn cũng thấy ngon và khen hết lời…..*
Sau đó ông còn quảng cáo:
…Ông bà ta xưa xếp bánh này vào loại „ lành, mát bổ tì bổ vị „ăn lúc nào cũng được. Người bệnh ăn vào chóng khỏi bệnh, trẻ con ăn vào chóng lớn, chị Ba chỉ tôi cách làm. Dễ lắm, bột gạo và bột năng trộn theo công thức 5 – 1, hòa nước khuấy chín, dùng muỗng lớn múc lên lá chuối, thêm nhân gồm thịt nghiền nhỏ cùng với nấm mèo rồi gói lại thành hình kim tự tháp, luộc cho bánh giò vài phút là được…..*
Đọc xong đoạn trên là những kỷ niệm thời ấu thơ ở quê nhà đã hiện ra mồn một trước mắt tôi.
Đàlạt quanh năm khí hậu lành lạnh. Hàng chả giò, chả quế, bánh nếp chả lụa và bánh giò Bắc Hương ở thành phố này không một ai là không biết. Có lẻ là cũng không một ai là chưa từng ăn qua.
Trời mưa, hàng bánh vừa hấp xong vớt ra lắm khi còn nóng hỗi. Ghé vào mua một bánh nếp, một khoanh giò lụa ăn xong là lại quay sang …nhón một hai chiếc bánh giò. Chưa kịp bóc vỏ bọc là mùi thơm của lá chuối đã tõa ra nức mũi. Đến khi chiếc bánh giò được bóc hẵn ra thì lớp da óng ánh màu xanh lục với lớp bột màu trắng ngà đã quyện lấy với nhau …Ghé răng cắn vào thì chao ơi!
Lớp hành hương, lớp tiêu, lớp nấm mèo với thịt heo xay beo béo rồi gia vị xào thơm lừng bốc mũi …chiếc bánh đã làm người thưởng thức ngẩn ngơ.
Bây giờ đọc lại trong sách ông Trà Lũ tả về bánh giò, già trẻ lớn bé đều bổ tì bổ vị, ăn nhiều chóng lớn.
Thì ra những gì ông viết đều đơn giản nhưng lâu nay đã có mấy ai đã viết hay nói hoặc trình bày một cách thiết thực như thế bao giờ.
Chỉ vào những hôm trời trở lạnh, mưa bay bay, gió thổi phất phơ. Mặc chiếc áo ấm vào ghé vào hàng bánh giò …lúc ấy cửa hàng đông đông lạ.
Chiếc bánh giò lẫn cái công thức mà ông Trà Lũ đã ghi trong sách đã ám ảnh tôi suốt mấy tuần sau đó.
Nhũ thầm trong lòng có ngày tôi sẽ làm thử xem sao.
Một chiều thứ bảy.
Mùa thu trời trở lạnh, tôi vội vàng ghé gian hàng Á Châu ngoài phố ôm về nào là bột gạo, bột năng, lá chuối, nấm mèo. Nhanh chân đi vào siêu thị ẳm thêm thịt xay, tiêu hành gia vị…vv..vv..
Mở cuốn Đất Yêu Thương của ông Trà Lũ xem lại một lần nữa trước khi thực hành.
Nào là 5 phần bột gạo, một phần bột năng….Hừm… còn bao nhiêu nước? (Ông cố ý giấu nghề không chỉ há? )
Tôi lẩm bẩm và rồi tự cho vào hai lít nước, nêm vài muỗng bột súp gà cho ngon, bắc lên lò nấu nấu, khuấy khuấy liên hồi ..cho đến khi bột đặc sánh lại.
Quay sang phần còn lại, lá chuối trần sơ nước sôi lau sạch. Cắt từng phần cho đủ gói được bột và nhân rồi để sang một bên. Thịt heo xay vừa nhỏ, mịn cho vào xào với hành hương, nấm mèo gia vị, mới cho tí tiêu muối vào đã thơm nức mũi ( sic).
Vậy là phần chuẩn bị đã tạm xong xuôi.
Gói hình kim tự tháp?
Tôi tập xoay tới xoay lui miếng lá chuối cho đẹp và đứng thẳng như bàn thạch như lời ông dặn rồi múc vào đó ít bột đã sánh đặc, cho tiếp vào một phần nhân thịt với nấm mèo rồi cho thêm một lần bột nữa, rán uốn nắn như ông dặn bảo nhưng hình như không là hình kim tự tháp mà là hình …nói nôm na ra là như cảnh cái bà già ngồi bệt dưới đất …xem cũng thật là vui.
Tới lui, nắn nót gói gói rồi mang đi hấp. Thế mà cũng đã qua đi mấy giờ đồng hồ.
Bánh xong bỏ ra khay chờ nguội, nghĩ đến ngày mai gói vài cái cho bạn bè hay dọn ra ăn sáng cho cả nhà lòng tôi vui vui làm sao.
Nhưng ông Trà Lũ ơi!
Bánh làm ra khi nóng còn gọi là tàm tạm. Sang sáng hôm sau khi bóc ra thì hỡi ôi!
Hai miếng bột rơi xuống dĩa cái bịch! Còn nhân thì rơi lả tả như lá mùa thu. Bánh cứng đến độ nếu mang ra sân cho bầy chim sẽ thì chúng cũng rùng mình chíp chíp gọi nhau lập tức bay đi nơi khác.
Thế là hai mâm bánh mà tôi nâng niu hôm qua đành phải cất vào một nơi kín đáo để chờ ngày xe rác đến mang đi.
Nhìn gương mặt buồn thiu của tôi, nhà tôi nheo nheo đôi mắt rồi cười giả lả khuyến khích rằng:
Đừng lo, thua keo này ta bày keo khác. Em cứ thử nữa đi sẽ có ngày thành công.
Cuốn Đất Yêu Thương nằm đó, trang 196 tôi đọc đến thuộc lòng.
Bây giờ thì liều lượng nước tôi phải tự canh, tự chế. Thêm tới thêm lui cho đến lúc nào bánh nguội mà bóc ra vẫn mềm mại, thơm ngon. Cắn vào một miếng là hai mắt phải lim dim …lúc đó mới thật sự gọi là…
Lần thứ hai, lần thứ ba, lần thứ tư…..
Lượng nước lên dần 2 lít, 2 lít 4, hai lít 5 rồi lần chót…Hura! Tôi đã thành công.
Chiếc bánh giò sau bốn lần nắn nót, o bế gói tới gói lui nay đã là hình kim tự tháp như ông viết. Lớp bột pha chế nhiều lần nay nhất định 4 phần bột gạo thêm một phần bột năng và đúng y bon 2 lít 7 nước súp gà nếu ăn mặn hay súp rau cải nếu ăn chay thì khi bánh hoàn thành chắc chắn thành công như ăn bắp… hộp.
Từ đó, vài ba tuần tôi lại quay sang gói bánh giò.
Khi ăn sáng với gia đình khi thì làm xong lại mang đi biếu xén.
Chiếc bánh giò khá hẳn ra, từ cái móp méo bột đi đằng bột nhân đi đằng nhân, giờ bánh đã thành …bánh giò.
Chiếc kim tự tháp như ông chỉ dẫn vững vàng và khi bóc bánh ra lớp bột nhìn chung quanh xanh mướt bao bọc lớp nhân làm những ai không muốn cầm lên cũng phải trầm trồ và khen tôi thật …khéo tay.
Bây giờ tôi đã dám so sánh với hiệu Bắc Hương khi xưa rồi đó các bạn ạ.
Từ đó, những ngày tết tây, tết ta, trung thu, hay lễ lộc gì ở nơi tôi cư ngụ thì nơi quầy hàng đóng góp có xuất hiện thêm món bánh giò. Tôi chưa hề mang chiếc bánh này đi buôn bán ở đâu cả, chỉ muốn góp vào những ngày hội thêm vui và thêm những hương vị quê nhà mà thôi.
Nhưng có một điều ông viết ông Trà Lũ ơi!
…Đám trẻ ăn nhiều mau lớn thì trái ngược lại nơi đây, xứ Đức này bọn trẻ có trăm ngàn thứ thực đơn ăn nhiều mau …mập! Còn món bánh giò hầu như chỉ có những người như tôi và lớp người trưởng thượng hơn nữa mới tỏ vẻ thích thú nhiều.
À thì ra!
Chắc chắn là vì già…răng yếu, răng ..giả. Món bánh giò mềm mại dể ăn vì vậy mà chúng được chiếu cố nhiều hơn.
Không hề gì.
Học thêm một món ăn, biết thêm chút ít gì là tôi lại vui thích thú nhiều lắm trong cái bếp bé nhỏ của tôi. Nhất là mùa đông, trời lạnh lẽo bước nhanh vào nhà…lấy ra một chiếc bánh giò đang nằm sẵn trong tủ lạnh, cho vào Microwelle độ hai phút lấy ra là cũng đủ thời gian ăn và mơ về đến quê nhà Đàlạt khi xưa.
Đám nhỏ cứ cười và chọc tôi:
Cái gì má cũng nhắc nhỡ và viết về quê nhà. Nếu là con thì cái món …bánh bột kia con sẽ quên thật là mau.
Ừ! Đúng nếu là con thì con sẽ quên thật mau.
Vì là các con ở đây với đời sống dư thừa, vật chất hay nhu cầu cần thiết đều nhiều và chất cao như núi thì làm sao có những kỷ niệm êm đềm hay những giấc mơ về một quê hương xa xăm.
Cứ chỉ một đoạn sách viết về chiếc bánh giò đã làm cho tôi xúc đông và nhớ nhiều về những ngày xa xưa như thế. Còn thế hệ kế tiếp tới đây có còn mấy ai nhắc đến những chiếc bánh giò hay niềm mơ của những ngày xưa cũ.
*Trích từ Đất Yê Thương, Trà Lũ trang 196